Ο χορός ως πεδίο σχέσης και εκπαιδευτικού μετασχηματισμού

Τι είναι η έρευνα «Χίλιες Γλώσσες του Χορού»;

Η ερευνητική καταγραφή «Χίλιες Γλώσσες του Χορού» αποτελεί μια συνεχιζόμενη μελέτη που εστιάζει στη χρήση του χορού ως εργαλείου ενσώματης και συμπεριληπτικής εκπαίδευσης σε πολυπολιτισμικά σχολικά περιβάλλοντα, όπου η ελληνική δεν είναι η μητρική γλώσσα των περισσότερων παιδιών. Η έρευνα συνοδεύει, τεκμηριώνει και αναστοχάζεται το τετραετές πρόγραμμα που υλοποιήθηκε στο 132ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών από το 2021 έως το 2025, ακολουθώντας την ίδια ομάδα παιδιών από τη Γ’ έως τη ΣΤ’ Δημοτικού.

Στόχοι της έρευνας

Η ερευνητική μας διαδικασία εστιάζει στην εξερεύνηση του τρόπου με τον οποίο ο χορός, ως πολυδιάστατο μέσο έκφρασης και επικοινωνίας, μπορεί να ενισχύσει τη συνεργασία, τη συναισθηματική νοημοσύνη, και την ενσώματη μάθηση, σε ένα περιβάλλον με γλωσσικές και πολιτισμικές ποικιλίες. Μέσα από την επαφή με το χορό, οι μαθητές/τριες ενθαρρύνονται να αναγνωρίζουν και να επικοινωνούν τα συναισθήματά τους, να κατανοούν τις πολιτισμικές διαφορές και να συμμετέχουν ενεργά σε μια διαδικασία μάθησης που δεν είναι μόνο γνωστική, αλλά και ενσώματη και συναισθηματική.

Ερευνητικά ερωτήματα

Η έρευνα εξετάζει μια σειρά από ερωτήματα που προκύπτουν από την εφαρμογή της δράσης:

• Πώς διαχειριζόμαστε τις ανισότητες σε ένα πολυπολιτισμικό σχολικό πλαίσιο μέσω του χορού;

• Ποιες είναι οι δυνατότητες του χορού για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος συνεργασίας, αλληλεπίδρασης και σεβασμού, ιδίως σε παιδιά από διαφορετικές γλωσσικές και πολιτισμικές ομάδες;

• Ποια είναι τα μαθησιακά οφέλη της ενσωμάτωσης του χορού στο σχολικό περιβάλλον και ποια είναι τα αποτελέσματα της ενσωμάτωσης του χορού στην εκπαιδευτική διαδικασία;

• Πώς μπορεί το σχολείο να συνδεθεί με θετικά συναισθήματα αυτοπραγμάτωσης και έκφρασης, ενισχύοντας τη συμμετοχή των μαθητών και την παραγωγή νοήματος για όλα τα παιδιά;

Μεθοδολογική προσέγγιση

Η ερευνητική διαδικασία βασίστηκε στη μεθοδολογία της Εκπαιδευτικής Έρευνας Δράσης και προσαρμόστηκε στις ανάγκες του πεδίου, λαμβάνοντας υπόψη τις προκλήσεις του πλαισίου. Η παρούσα καταγραφή, συνδυάζοντας θεωρητικές προσεγγίσεις, αναστοχασμούς και δραστηριότητες χορού και σωματικής μάθησης, στοχεύει να εμπλουτίσει τον διάλογο για την ενσώματη και διαπολιτισμική εκπαίδευση, αναδεικνύοντας τον χορό ως πεδίο σχέσης, συνάντησης και παιδαγωγικού μετασχηματισμού.

Παρουσιάσεις του έργου

Η ερευνητική καταγραφή των αποτελεσμάτων της δράσης έχει παρουσιαστεί σε συνέδρια και εκδηλώσεις, προσφέροντας πολύτιμες γνώσεις και αναλύσεις για την ανάπτυξη μελλοντικών παρεμβάσεων. Κάποιες από τις πιο σημαντικές παρουσιάσεις περιλαμβάνουν:

• Στη συνδιάσκεψη του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση (30/6 - 2/7/2023, Σεράφειο Δήμου Αθηναίων), στην ομάδα ειδικού ενδιαφέροντος «SIG1: Μοντέλα σύμπραξης εκπαιδευτικών και καλλιτεχνών: Μελέτες περίπτωσης καλών πρακτικών».

• Στο 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης, που θα πραγματοποιηθεί στις 23-25 Μαΐου 2025 στο Βόλο, με την εισήγηση «Χίλιες Γλώσσες του Χορού: Το παράδειγμα ενός 4ετούς προγράμματος χορού σε πολυπολιτισμικό σχολικό πλαίσιο», στο πλαίσιο του συνεδρίου με θέμα «Η εκπαίδευση ως κοινό αγαθό μέσα σε έναν φαύλο κόσμο: Δημοκρατία, ακτιβισμός και κοινωνία».

• Επιμόρφωση εκπαιδευτικών μέσω βιωματικού εργαστηρίου με τίτλο: «Χίλιες Γλώσσες του Χορού: Ο χορός ως εργαλείο συμπερίληψης» (Αθήνα, 21/03/2025).

Επόμενα βήματα

Σύντομα θα διατεθούν ανοιχτά τα πλήρη πρακτικά και δημοσιεύσεις που τεκμηριώνουν την έρευνα, καθώς και θα οργανωθούν νέες αποτυπώσεις, οπτικοακουστικές και ψηφιακές, προς περαιτέρω διάδοση της δράσης.